DAWID OGRODNIK

 

Dawid Ogrodnik

 (ur. 15 czerwca 1986 w Wągrowcu) – polski aktor filmowy, teatralny i telewizyjny. Dwukrotny laureat nagrody za główną rolę męską (2017, 2019) i dwukrotny laureat nagrody za drugoplanową rolę męską (2012, 2014) na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz dwukrotny laureat Polskiej Nagrody Filmowej, Orzeł w kategorii: najlepsza główna rola męska (2014, 2018). W 2014 otrzymał nagrodę Paszport „Polityki” w kategorii „Film”, a w 2018 Nagrodę im. Zbyszka Cybulskiego.

Życiorys

Urodził się i dorastał w Wągrowcu. Miał kilka lat, gdy rozpoczął naukę gry na klarnecie w wągrowieckiej Państwowej Szkole Muzycznej I stopnia, a w domu słuchał jazzmanów: Joshui Redmana, Benny’ego Goodmana, Keitha Jarreta i Milesa Daviesa. Jego starsza siostra grała na fortepianie, a młodsza - na skrzypcach. Z rodzinnego miasta wyjechał w wieku trzynastu lat do Poznania, gdzie kontynuował edukację w Liceum Muzycznym. W bursie, w której zamieszkał, przeszedł prawdziwą „szkołę życia”. Jako licealista zainteresował się teatrem dzięki ówczesnej wychowawczyni, Anny Szymańskiej, która w ogólniaku prowadziła grupę teatralną, a potem założyła poznański Teatr Castingowy MplusM, gdzie Ogrodnik po raz pierwszy mógł pracować nad rolą. Po maturze wrócił do rodzinnego Wągrowca, gdzie próbował między innymi prowadzić agencję wyszukującą i rozwijającą młode talenty. W Gminnym Ośrodku Kultury w Łeknie założył chór i zrealizował widowisko na temat cystersów. Próbował dostać się na studia do warszawskiej Akademii Teatralnej, zanim przyjęli go do łódzkiej PWSFTviT, lecz przez swoje zaniedbanie (brak podpisanej deklaracji studenckiej) został skreślony z listy studentów. Dostał się dopiero za trzecim razem na studia w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego, którą ukończył w 2012. Twierdził, że na studiach doświadczał „psychicznego mobbingu”.

Kariera

Początkowo występował gościnnie w serialach emitowanych na antenie TVN, w tym paradokumentalnym z gatunku docu-crime Detektywi (2007)[9], dokumentalno-fabularyzowanym Żołnierze wyklęci (2008), telenoweli Majka (2009) i serialu prawniczym Prawo Agaty (2012), a także w dramacie telewizyjnym Sławomira Pstronga Cisza (2010).

W 2010 zadebiutował na profesjonalnej scenie warszawskiego Teatru Dramatycznego w roli studenta w przedstawieniu Klub Polski w reżyserii Pawła Miśkiewicza. W 2011 obronił dyplom aktorski dzięki występowi w sztuce Elfriede Jelinek Babel 2 w reżyserii Mai Kleczewskiej, a za rolę otrzymał nagrodę (także dla zespołu aktorskiego i realizatorów) na XXIX Festiwalu Szkół Teatralnych w Łodzi. W Teatrze Starym w Krakowie wystąpił jako Eyolf w przedstawieniu Henrika Ibsena Brand miasto wybrani (2011) w reż. Michała Borczucha. W latach 2013–2017 był związany z warszawskim Teatrem Rozmaitości, gdzie grał w spektaklach w reż. Grzegorza Jarzyny: Nosferatu (2011) inspirowanego powieścią Brama Stokera Dracula, Druga kobieta (2014) Johna Cassavetesa jako Heartbreakers i Męczennicy (2015) Mariusa von Mayenburga jako Frank, a także Jezioro (2016) Michaiła Durnienkowa w reż. Yany Ross i Robert Robur (2016) w reż. Krzysztofa Garbaczewskiego w tytułowej roli. W Teatrze Rozmaitości odniósł sukces w roli Łukasza, chorego na porażenie mózgowe chłopaka, mistrza origami w widowisku Johanna Straussa Nietoperz albo mój cmentarzyk (2012) w reż. Kornéla Mundruczó przyniosła mu Grand Prix za kreację aktorską na 53. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych i Feliksa Warszawskiego 2013 w kategorii początkujący aktor lub reżyser.

Za debiutancką kreację kinową Sebastiana „Rahima” Salberta w dramacie Leszka Dawida Jesteś Bogiem (2012) - wespół z Tomaszem Schuchardtem - zdobył nagrodę za drugoplanową rolę męską na 37. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz nominację do Polskiej Nagrody Filmowej, Orzeł za najlepszą drugoplanową rolę męska. W dramacie psychologicznym Pawła Pawlikowskiego Ida (2013), który podczas 38. Gdynia – Festiwal Filmowy zdobyła aż cztery nagrody, został obsadzony w roli „Lisa”, saksofonisty w zespole grającym na urodzinach miasta Szydłowa. Kolejną kreacją kinową była postać chorego na czterokończynowe mózgowe porażenie dziecięce Mateusza Rosińskiego w dramacie Macieja Pieprzycy Chce się żyć (2013) opartym na prawdziwych wydarzeniach, za którą został uhonorowany wieloma nagrodami, w tym Kryształową Gwiazdą Elle, prestiżową statuetką ufundowaną przez Apart i przyznawana przez magazyn „Elle”, nagrodę „Złotego Szczeniaka” za pierwszoplanową kreację aktorską męską na pierwszej edycji Festiwalu Aktorstwa Filmowego we Wrocławiu, nagrodę aktorską na Festiwalu Filmowym w Gijón, Polską Nagrodę Filmową Orzeł za najlepszą główną rolę męską oraz nagrodę im. Elżbiety Czyżewskiej dla najlepszego aktora na X Nowojorskim Festiwalu Filmów Polskich. Po sukcesie filmu na Festiwalu Filmowym w Montrealu, gdzie Chce się żyć zdobył nagrodę publiczności, nagrodę jury i nagrodę dla najlepszego filmu, światowe media porównywały Ogrodnika do Daniela Day-Lewisa w roli niepełnosprawnego Christyego Browna w Mojej lewej stopie i Dustina Hoffmana jako autystycznego Raymonda Babbitta w Rain Manie.

W Teatrze Telewizji grał w Skutkach ubocznych (2013) w reż. Leszka Dawida u boku Krzysztofa Stroińskiego jako Hanka, Branczu (2014) Juliusza Machulskiego jako Olaf, narzeczony Neli (Alicja Juszkiewicz), Wizycie (2015) Agnieszki Maskovic jako Jurek, który udaje się w podróż w rodzinne strony po kilku latach nieobecności i komedii kryminalnej Rybka Canero (2015) Juliusza Machulskiego jako Zenon Vogel, syn Ignacego (Andrzej Zieliński). Za rolę Patryka w spektaklu Teatru Telewizji Bezdech (2013) w reż. Andrzeja Barta zdobył wyróżnienie aktorskie na sopockim Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry”. W 2013 dostał przyznawaną przez władze powiatu wągrowieckiego „Złotą Pieczęć”.

Po udziale w polsko-duńskim dramacie psychologicznym dla młodzieży Anny Kazejak Obietnica (2014) jako Daniel, partner Sylwii (Magdalena Popławska), zagrał kuriera-narkomana w filmie sensacyjnym Jerzego Skolimowskiego 11 minut (2015) i wystąpił w głównej roli Tomka w ekscentrycznej komedii Macieja Bochniaka Disco polo (2015). Wcielił się w rolę tłumacza i radiowca Tomasza Beksińskiego, syna Zdzisława (Andrzej Seweryn) w filmie biograficznym Jana P. Matuszyńskiego Ostatnia rodzina (2016), za którą otrzymał nagrodę Onetu „Odkrycie Festiwalu” na 41. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych i nagrodę aktorską na Festiwalu Młodego Kina Wschodnioeuropejskiego w Cottbus.

W 2017 na scenie krakowskiego Teatru Barakah zagrał w sztuce Christiane F. Dzieci z dworca ZOO w reż. Sebastiana Oberca.

Kontrowersje

W marcu 2021 został oskarżony przez byłego studenta Aleksandra Kurzaka o mobbing, gdy pracując jako asystent Adama Nawojczyka na AST w 2017, znęcał się nad studentami I roku. – Pamiętam jak mi przerwałeś moją etiudę krzycząc: „co to kur** ma być, ja pier****, co ty kur** w cyrku jesteś”. Byłeś wtedy bardzo agresywny. Właściwie zostałem zdeptany w ziemię. W tym momencie pokazałeś mi, że jestem gó**em, że jestem nikim i tak też się czułem - napisał Kurzak. Ogrodnik w rozmowie z „Newsweekiem” powiedział, że opisana przez Kurzaka sytuacja miała miejsce, gdy poczuł bezradność i bezsilność, kiedy obserwował wykonanie zadania aktorskiego, co przypominało pantomimę i zestaw min. Bezsilność, bezradność i złość wyraziłem poprzez krzyk. Nie oceniałem studenta jako człowieka, tylko to, co robi – stwierdził, obiecując, że zadzwoni do Kurzaka, by wyjaśnić sprawę. Sprawa nie została publicznie wyjaśniona.