Japonia (jap. 日本 Nihon lub Nippon) – państwo wyspiarskie położone na wąskim łańcuchu wysp na zachodnim Pacyfiku, u wschodnich wybrzeży Azji, o długości 3,3 tys. km. Archipelag rozciąga się niemal południkowo, tworząc łagodny łuk wygięty w stronę kontynentu. Punktem wysuniętym najdalej na północ jest przylądek Sōya (45°31′N) na północnym krańcu wyspy Hokkaido, a punktem wysuniętym najdalej na południe jest mini-archipelag trzech wysepek o nazwie Oki-no-Tori-shima (20°25′N). Natomiast w przypadku wzięcia pod uwagę wyłącznie czterech głównych wysp, najbardziej wysuniętym na północ punktem jest przylądek Sōya, a najbardziej wysuniętym na południe punktem jest przylądek Sata (30°59′N) na krańcu półwyspu Ōsumi na wyspie Kiusiu. Stolicą państwa jest Tokio.
Początek japońskiego państwa wiąże się ze związkiem plemiennym, a następnie królestwem Yamato z centralnym ośrodkiem na wyspie Honsiu, którego początki sięgają VII w. p.n.e. Pierwszym legendarnym władcą był Jimmu.
Około V w. p.n.e. królestwo Yamato obejmowało także północną część
Kiusiu, jak również zajęło południowy skrawek Korei, dzięki czemu miało
kontakt z wysoko rozwiniętą cywilizacją chińską. Wówczas to Japończycy przyjęli chińskie pismo i dalszego rozprzestrzeniania się wpływów kultury chińskiej nie powstrzymała nawet utrata prowincji koreańskiej w połowie VI wieku.
Shintō jest rodzimą religią Japończyków, niemniej jednak już od końca VI w. coraz więcej wiernych miał buddyzm. W 794 roku stolicą cesarstwa zostało Heian-kyō (ob. Kioto). Nastąpił rozwój kultury dworskiej, ale w znacznym stopniu ograniczono stosunki z Chinami, a kolejni cesarze byli coraz bardziej uzależnieni od wielkich rodów. Jeden z nich, Fujiwara, sprawował faktyczną władzę w X i XI wieku. W tym czasie wyłoniła się klasa rycerzy feudalnych – samurajów, podległych panom feudalnym. W 1192 roku siogun, naczelny wódz, Yoritomo z rodu Minamoto stworzył system feudalnej administracji wojskowej, zwanej bakufu. Od tej pory kolejni cesarze byli odsuwani od władzy przez stojących na czele państwa siogunów. Ośrodkiem władzy Yoritomo była Kamakura. Odtąd wszystkie następne okresy bakufu w dziejach Japonii nosiły nazwę od stolicy siogunów lub nazwy ich rodu.
SZOGUN - WYGLĄD
GEJSZE W JAPONII
Słowo geisha składa się z wyrazów: gei (sztuka) i sha (osoba). W dialekcie regionu Kansai (w tym Kioto) używa się określenia geiko.
Tradycja gejszy wywodzi się od mężczyzn-błaznów taiko-mochi (lub hōkan) (odpowiedników występujących na Zachodzie błaznów). W późniejszych czasach dołączały do tego zawodu kobiety, dla odróżnienia zwane onna-geisha, czyli „kobieta-gejsza”. Obecnie gejszami zostają wyłącznie kobiety.
Zanim kobieta zostanie gejszą, musi przejść sześcioletni okres bycia maiko.
Maiko (jap. 舞妓) – uczennica szkoląca się na gejszę. Termin maiko występuje tylko w Kioto. Odpowiednik maiko w Tokio to hangyoku.
Podczas bycia maiko dziewczyna przechodzi kilka etapów kształcenia.
Uczą się także dobrych manier, poznają literaturę i poezję. W Yoshiwarze
i innych dzielnicach miłości gejsze były ściśle oddzielone od
prostytutek. Tym niemniej tradycja gejszy wywodzi się od
mężczyzn-błaznów, którzy zabawiali gości w domach publicznych. Pierwsze
żeńskie gejsze również wywodziły się ze środowiska prostytutek (pierwsza
kobieta, która nazywała siebie gejszą, była prostytutką z Fukagawa i
pojawiła się około 1750 roku, co zbiega się ze schyłkiem oiran – ostatnią z tradycyjnych oiran datuje się na rok 1761). Gejsza potrafi prowadzić ceremonię parzenia i picia herbaty. Jest ubrana w tradycyjny strój.
Z czasem gejsze wyspecjalizowały się pracując wyłącznie jako tancerki, choć bywało, że niektóre decydowały się na prostytucję (także niektóre tancerki pracujące poza lokalami licencjonowanymi przez pewien okres wychodziły poza ściśle artystyczne zajęcia). Błędny wizerunek gejszy jako prostytutki na Zachodzie wziął się jednak przede wszystkim stąd, że Amerykanie okupujący Japonię po drugiej wojnie światowej korzystali z usług japońskich prostytutek (tzw. geisha girls), które często stylizowały się na gejsze (których tam w owym czasie się nie spotykało).
W Yoshiwara gejsze dzielono na dwie klasy: dorosłe i dziecięce, nazywane przez gości kamieniami półszlachetnymi. Wyróżniały się kunsztownymi fryzurami ozdobionymi szpilkami i eleganckimi klejnotami z wyszytymi symbolicznymi figurami. Nosiły kosztowne klejnoty, pierścienie i ozdoby ze złota i srebra. Na przyjęcia udawały się w małych grupach, przeważnie po trzy, w towarzystwie dwóch dziewcząt grających na bębenkach. Wybijały one takt, podczas gdy ich starsze koleżanki grały na shamisenie, biwa i shakuhachi i tańczyły. Prezentowały m.in. tradycyjny, zabawny taniec kappore. Istniały również całe orkiestry, złożone z 10, 15 lub 20 gejsz, wykonujących dawną muzykę religijną w czasie wielkich świąt obchodzonych w Yoshiwarze.
Gejsze zamieszkują w domach zwanych okiya (lub geisha-ya), a chadzają na przyjęcia głównie do tradycyjnych herbaciarni ochaya. Gejsze są ekspertkami ceremonii herbacianej. Początkowo ubierały się bardzo skromnie, choć ze smakiem i chlubiły się su-gao, czyli twarzą bez makijażu. W opinii Japończyków uchodziły za ideał bijin (pięknej kobiety).
Gejsze odgrywały znaczącą rolę w gospodarce i polityce Japonii. W okresie Meiji mówiono, że ambitny urzędnik powinien mieć dwa cele w życiu: wziąć za żonę gejszę i zostać ministrem. Jednak nawet gejsze nie będące żonami urzędników posiadały ogromne wpływy. Przykładem były np. O-koi-san, oficjalna metresa księcia Tarō Katsury (1848–1913), czy Momokichi, kochanka księcia Tomomiego Iwakury (1825–1883).
W ostatnich latach gejsz przybywa, głównie w Kioto. Jest to powodowane promocją tradycji przez rząd Japonii i coraz łatwiejszy dostęp do wykonywania tego zawodu. Gejsze są ważnym elementem japońskiej kultury.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz